Trên thực tế chúng ta có thể hiểu: Kháng cáo là quyền và cũng là thủ tục mà người tham gia tố tụng sử dụng để yêu cầu tòa án cấp trên trực tiếp xem xét lại bản án hoặc quyết định sơ thẩm của tòa án cấp dưới khi cho rằng bản án hoặc quyết định đó chưa đúng với sự thật khách quan hoặc chưa đúng pháp luật. Nói cách khác, khi một bên không đồng ý với phán quyết sơ thẩm, họ có thể kháng cáo để tòa án cấp phúc thẩm xem xét lại toàn bộ hoặc một phần bản án, nhằm đảm bảo tính khách quan và công bằng trong giải quyết vụ việc.

Thủ tục kháng cáo bản án dân sự sơ thẩm

Căn cứ theo Điều 272, 274, 276, 277, 283 Bộ Luật Tố tụng Dân sự 2015, người có quyền kháng cáo thực hiện các bước sau đây để được thụ lý việc kháng cáo:

• Bước 1: Nộp đơn kháng cáo
  • Người có quyền kháng cáo chuẩn bị hồ sơ bao gồm đơn kháng cáo, tài liệu, chứng cứ (nếu có) gửi cho Tòa án cấp sơ thẩm đã ra bản án, quyết định sơ thẩm bị kháng cáo.
  • Trường hợp đơn kháng cáo được gửi cho Tòa án cấp phúc thẩm thì Tòa án đó phải chuyển cho Tòa án cấp sơ thẩm để tiến hành các thủ tục cần thiết theo quy định của Bộ Luật Tố tụng Dân sự 2015 .
• Bước 2: Tiếp nhận đơn kháng cáo
  • Sau khi nhận được đơn kháng cáo, Tòa án cấp sơ thẩm phải kiểm tra tính hợp lệ của đơn kháng cáo.
  • Trường hợp đơn kháng cáo chưa đúng quy định thì Tòa án cấp sơ thẩm yêu cầu người kháng cáo làm lại hoặc sửa đổi, bổ sung đơn kháng cáo.
• Bước 3: Nộp án phí

Sau khi Tòa án chấp nhận đơn kháng cáo hợp lệ, trong thời hạn 10 ngày người kháng cáo nộp tiền tạm ứng án phí phúc thẩm và nộp cho Tòa án cấp sơ thẩm biên lai thu tiền tạm ứng án phí phúc thẩm.

• Bước 4: Thông báo cho các bên liên quan
  • Tòa án cấp sơ thẩm thông báo bằng văn bản cho Viện kiểm sát cùng cấp và đương sự có liên quan đến kháng cáo biết về việc kháng cáo kèm theo bản sao đơn kháng cáo, tài liệu, chứng cứ bổ sung mà người kháng cáo gửi kèm đơn kháng cáo.
  • Đương sự có liên quan đến kháng cáo được thông báo về việc kháng cáo có quyền gửi văn bản nêu ý kiến của mình về nội dung kháng cáo cho Tòa án cấp phúc thẩm. Văn bản nêu ý kiến của họ được đưa vào hồ sơ vụ án.
  • Tòa án cấp sơ thẩm phải gửi hồ sơ vụ án, đơn kháng cáo, quyết định kháng nghị và tài liệu, chứng cứ bổ sung kèm theo cho Tòa án cấp phúc thẩm trong thời hạn 05 ngày làm việc, kể từ ngày hết thời hạn kháng cáo, người kháng cáo đã nộp cho Tòa án cấp sơ thẩm biên lai thu tiền tạm ứng án phí phúc thẩm.
• Bước 5: Thụ lý vụ án để xét xử phúc thẩm
  • Sau khi nhận được hồ sơ vụ án, kháng cáo, kháng nghị và tài liệu, chứng cứ kèm theo, Tòa án cấp phúc thẩm phải vào sổ thụ lý
  • Tòa án phải thông báo bằng văn bản cho các đương sự, cơ quan, tổ chức, cá nhân khởi kiện và Viện kiểm sát cùng cấp về việc Tòa án đã thụ lý vụ án và thông báo trên Cổng thông tin điện tử của Tòa án trong thời hạn 03 ngày làm việc kể từ ngày thụ lý vụ án
  • Trong thời hạn 02 tháng, kể từ ngày thụ lý vụ án, tùy từng trường hợp, Tòa án cấp phúc thẩm ra một trong các quyết định sau đây:
    • Tạm đình chỉ xét xử phúc thẩm vụ án;
    • Đình chỉ xét xử phúc thẩm vụ án;
    • Đưa vụ án ra xét xử phúc thẩm.

Đối với các vụ án phức tạp hoặc do sự kiện bất khả kháng, Tòa án phúc thẩm có thể kéo dài hạn chuẩn bị xét xử nhưng không được quá 01 tháng.