“Công ty ma” là thuật ngữ dùng để chỉ những doanh nghiệp được đăng ký hợp pháp nhưng không thực hiện bất kỳ hoạt động sản xuất, kinh doanh thực tế nào. Chúng thường được tạo ra với mục đích gian lận, trốn thuế, rửa tiền hoặc thực hiện các hành vi trái pháp luật khác.
Dấu hiệu nhận biết công ty ma mới nhất
Ngày 22/5/2024, Cục Thuế tỉnh Đồng Nai đã ban hành Công văn số 3659/CTDON-TTHT nhằm cảnh báo và hướng dẫn cách nhận diện các “công ty ma” – những doanh nghiệp được lập ra không nhằm mục đích kinh doanh thật sự mà thường phục vụ cho các hành vi gian lận, như mua bán hóa đơn, trốn thuế, rửa tiền… Dưới đây là các dấu hiệu nhận biết công ty ma mới nhất theo cảnh báo từ cơ quan thuế:
Loại hình doanh nghiệp dễ bị lợi dụng
Các công ty ma thường được thành lập dưới dạng Công ty TNHH, Công ty cổ phần hoặc doanh nghiệp tư nhân – những loại hình có thủ tục đơn giản và dễ đăng ký. Đây là “vỏ bọc” lý tưởng để phục vụ các hoạt động phạm pháp như mua bán hóa đơn đầu ra, trốn nghĩa vụ thuế.
Đăng ký ngành nghề kinh doanh rất “mở”
Doanh nghiệp ma thường đăng ký nhiều ngành nghề, đặc biệt là các lĩnh vực không cần vốn pháp định hoặc không yêu cầu chứng chỉ hành nghề, như:
- Dịch vụ tổng hợp
- Thương mại
- Bất động sản
- Du lịch
Việc đăng ký ngành nghề như vậy nhằm né tránh sự kiểm tra, giám sát từ các cơ quan chuyên ngành hoặc cơ quan thuế.
Trụ sở không rõ ràng, hoạt động ngắn hạn
Địa chỉ đăng ký kinh doanh thường là:
- Văn phòng ảo
- Trung tâm thương mại
- Hoặc thậm chí địa chỉ không có thật
Bên cạnh đó, các công ty này thường đặt tại khu vực có dân trí không cao, thuê địa điểm trong hẻm sâu, khó tiếp cận, và chỉ tồn tại trong thời gian ngắn. Điều này giúp họ dễ dàng biến mất khi bị nghi ngờ hoặc điều tra.
Phương thức giao dịch tài chính mờ ám
Để che giấu hoạt động bất hợp pháp, công ty ma thường:
- Không sử dụng tài khoản ngân hàng doanh nghiệp
- Thay vào đó là tài khoản cá nhân hoặc thanh toán bằng tiền mặt
- Thực hiện giao dịch chuyển khoản qua nhiều bên trung gian để “làm loãng” dấu vết và né tránh sự kiểm soát
Tác động tiêu cực và cảnh báo từ cơ quan thuế
Sự tồn tại và hoạt động của các công ty ma không chỉ gây thất thu cho ngân sách mà còn gây méo mó môi trường kinh doanh, làm mất lòng tin vào thị trường.
Hiện nay, cơ quan thuế đang tích cực phối hợp với các ban ngành để:
- Ngăn chặn kịp thời hành vi thành lập doanh nghiệp ma
- Phát hiện các dấu hiệu trốn thuế, mua bán hóa đơn, sử dụng chứng từ không hợp pháp
- Phân tích dữ liệu rủi ro để kiểm tra, xử lý nghiêm minh các doanh nghiệp vi phạm
Doanh nghiệp cần cẩn trọng và tuân thủ pháp luật
Với việc ứng dụng công nghệ vào quản lý thuế, mọi hóa đơn, chứng từ đều được lưu trữ tối thiểu 10 năm, cho phép cơ quan thuế truy vết và phát hiện sai phạm nhanh chóng.
Vì vậy, nếu bạn là nhà quản lý doanh nghiệp, hãy:
- Tránh xa các hoạt động mua bán hóa đơn khống
- Kiểm tra kỹ đối tác khi giao dịch
- Xây dựng nội bộ minh bạch, quản trị rủi ro thuế
Lựa chọn tuân thủ pháp luật không chỉ giúp bạn tránh rủi ro pháp lý mà còn bảo vệ danh tiếng và uy tín lâu dài cho doanh nghiệp.
Biện pháp phòng tránh công ty ma
Để hạn chế tối đa nguy cơ bị lừa đảo hoặc vướng vào sai phạm thuế, các cá nhân và doanh nghiệp nên chủ động thực hiện các biện pháp sau:
Kiểm tra kỹ thông tin doanh nghiệp trước khi giao dịch
- Tra cứu trên Cổng thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp và hệ thống tra cứu năng lực xây dựng.
- Kiểm tra trụ sở thực tế (tránh giao dịch với công ty chỉ có “văn phòng ảo”).
- Tìm hiểu thời gian hoạt động và lịch sử pháp lý của doanh nghiệp (xem có bị xử phạt vi phạm thuế không).
Cẩn trọng với hóa đơn đầu vào
- Tuyệt đối không mua hóa đơn đầu vào khống, không hợp thức hóa chi phí bằng cách “mua hóa đơn”.
- Kiểm tra kỹ thông tin trên hóa đơn (mã số thuế, chữ ký số, hàng hóa thực tế…).
- Lưu giữ hóa đơn, chứng từ đầy đủ, đúng thời gian quy định để bảo vệ quyền lợi khi kiểm tra thuế.
Thường xuyên cập nhật quy định pháp luật
- Cập nhật các văn bản hướng dẫn, cảnh báo từ cơ quan thuế địa phương.
- Tổ chức tập huấn nội bộ về tuân thủ thuế và hóa đơn cho bộ phận kế toán, tài chính.
- Sử dụng phần mềm kế toán, hóa đơn điện tử chính hãng để hạn chế rủi ro sai sót.
Phối hợp chặt chẽ với cơ quan thuế
- Nếu phát hiện đối tác có dấu hiệu bất thường, nên chủ động báo cáo với cơ quan thuế.
- Trong quá trình thanh tra, kiểm tra thuế, hợp tác minh bạch, cung cấp hồ sơ đầy đủ để chứng minh tính hợp pháp của giao dịch.