Căn cứ theo Nghị định số 123/2020/NĐ-CP và Thông tư số 78/2021/TT-BTC của Bộ Tài chính quy định về hóa đơn, chứng từ, hộ kinh doanh thuộc diện bắt buộc sử dụng hóa đơn điện tử theo lộ trình của cơ quan thuế. 

Hộ kinh doanh nộp thuế có bắt buộc dùng hóa đơn đầu vào không?

Hiện không có quy định bắt buộc phải có hóa đơn đầu vào đối với hộ kinh doanh nộp thuế theo phương pháp khoán.

Căn cứ theo khoản 8 Điều 3 Thông tư 40/2021/TT-BTC quy định như sau:

“Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh nộp thuế theo phương pháp khoán” là hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh không thực hiện hoặc thực hiện không đầy đủ chế độ kế toán, hóa đơn, chứng từ, trừ trường hợp hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh thuộc trường hợp nộp thuế theo phương pháp kê khai và cá nhân kinh doanh thuộc trường hợp nộp thuế theo từng lần phát sinh.

Theo đó, hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh nộp thuế theo phương pháp khoán là trường hợp không thực hiện hoặc thực hiện không đầy đủ chế độ kế toán, hóa đơn, chứng từ.

Nội dung này được làm rõ hơn tại khoản 2 Điều 7 Thông tư 40/2021/TT-BTC như sau

Phương pháp tính thuế đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh nộp thuế theo phương pháp khoán

…

2. Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh nộp thuế theo phương pháp khoán (Hộ khoán) không phải thực hiện chế độ kế toán. Hộ khoán sử dụng hóa đơn lẻ phải lưu trữ và xuất trình cho cơ quan thuế các hóa đơn, chứng từ, hợp đồng, hồ sơ chứng minh hàng hóa, dịch vụ hợp pháp khi đề nghị cấp, bán lẻ hóa đơn theo từng lần phát sinh. Riêng trường hợp hộ khoán kinh doanh tại chợ biên giới, chợ cửa khẩu, chợ trong khu kinh tế cửa khẩu trên lãnh thổ Việt Nam phải thực hiện việc lưu trữ hóa đơn, chứng từ, hợp đồng, hồ sơ chứng minh hàng hóa hợp pháp và xuất trình khi cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền yêu cầu.

…

Theo đó, có thể thấy hiện không có quy định bắt buộc phải có hóa đơn đầu vào đối với hộ kinh doanh nộp thuế theo phương pháp khoán.

Thay vào đó, đơn vị có thể sử dụng chứng từ, hợp đồng, hồ sơ chứng minh hàng hóa, dịch vụ hợp pháp nhằm giải trình khi có yêu cầu của cơ quan có thẩm quyền.

2. Hướng dẫn xuất hóa đơn điện tử cho hộ kinh doanh chi tiết

• Bước 1: Đăng ký hóa đơn điện tử cho hộ kinh doanh

Trường hợp 1 Đối với hộ kinh doanh nộp thuế theo phương pháp kê khai:

Thực hiện đăng ký trên trang Cổng thông tin Hệ thống hóa đơn điện tử

• Bước 1: Đăng nhập trang Cổng thông tin Hệ thống hóa đơn điện tử
• Bước 2: Chọn ký sử dụng hóa đơn điện tử
• Bước 3: Điền đầy đủ các thông tin hệ thống yêu cầu rồi bấm gửi

Trong vòng 15 phút kể từ khi nhận được tờ khai hệ thống sẽ gửi email thông báo việc tiếp nhận hoặc không tiếp nhận tờ khai. Nếu được chập nhận tờ khai đăng ký hộ kinh doanh sẽ nhận được email chứa tài khoản và mật khẩu để đăng nhập Cổng thông tin điện tử

• Trường hợp 2: Các trường hợp còn lại

Đối với các trường hợp có sử dụng phần mềm hóa đơn điện tử thì thực hiện đăng ký sử dụng theo các bước sau:

• Bước 1: Truy cập vào phần mềm hóa đơn điện tử
• Bước 2: Chọn Mẫu số 01/ĐKTĐ-HĐĐT phụ lục IA Nghị định số 123/2020/NĐ-CP  và kê khai thông tin đăng ký hóa đơn điện tử.

Lưu ý: Khoản 3 Điều 15 Nghị định số 123/2020/NĐ-CP có quy định khi tờ khai được chấp nhận hộ kinh doanh phải ngừng sử dụng và tiêu hủy hóa đơn giấy đã mua của cơ quan thuế nếu chưa sử dụng.

Đối với hộ kinh doanh nộp thuế theo phương pháp khoán:

• Đối với các hộ khoán việc đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử phụ thuộc vào địa điểm hoạt động kinh doanh của hộ khoán. Cụ thể:
• Hộ kinh doanh có địa điểm kinh doanh cố định: Nộp hồ sơ đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử tại Chi cục thuế nơi hoạt động kinh doanh.
• Hộ kinh doanh không có địa điểm kinh doanh cố định: Nộp hồ sơ đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử tại Chi cục thuế nơi cư trú hoặc nơi đăng ký kinh doanh
• Bước 2: Thao tác trên phần mềm để xuất hóa đơn điện tử

Hộ kinh doanh cần đăng nhập vào hệ thống hóa đơn điện tử. Tham khảo thực hiện các thao tác xuất hóa đơn điện tử trên danh sách Hóa đơn đã lập:

Nếu muốn chương trình tự động gửi thông tin về hóa đơn điện tử cho khách hàng ngay sau khi nhận được mã của cơ quan thuế, tích chọn “Gửi hóa đơn cho khách hàng”.

• Bước 2.3: Ký số và phát hành hóa đơn
  • Nhấn “Phát hành”, lựa chọn chứng thư số, chương trình đồng thời cấp số hóa đơn và xuất hóa đơn điện tử.
  • Chọn chứng thư số của đơn vị\ nhấn “OK”.
  • Sau khi phát hành thành công, hóa đơn được gửi lên cơ quan thuế chờ cấp mã.
    • Trường hợp hóa đơn hợp lệ, cơ quan thuế thực hiện cấp mã và gửi về thông điệp kết quả cấp mã của cơ quan thuế, hệ thống đồng thời cập nhật Mã của cơ quan thuế trạng thái hóa đơn thành Đã cấp mã
    • Trường hợp hóa đơn không hợp lệ, cơ quan thuế thực hiện cấp mã và gửi về thông điệp kết quả kiểm tra dữ liệu hóa đơn điện tử – hóa đơn không đủ điều kiện cấp mã, hệ thống cập nhật trạng thái hóa đơn thành Từ chối cấp mã.
  • Lưu ý:
    • Thao tác chọn chứng thư số chỉ cần thực hiện vào lần phát hành đầu tiên.
    • Sau khi phát hành hóa đơn điện tử thành công, không thể thay đổi được các thông tin trên hóa đơn đã phát hành mà phải thực hiện xóa và lập hóa đơn thay thế hoặc lập hóa đơn điều chỉnh theo đúng quy định.